Οι
αποστάσεις στην πόλη όσο και στα χωριά
της Γούρνας είναι σχετικά μικρές και
κάνουν εύκολους κι ευχάριστους τους
περιπάτους.
Αετός
Όμορφο,
γραφικό χωριό με μπαξέδες ανάμεσα σε
στενά δρομάκια, το πρώτο που συναντάμε
ανατολικά της Καρύστου. Το καταπράσινο
τοπίο δίνει τη θέση του σε δαντελωτές
παραλίες προς την περιοχή Μπούρος.
Προχωρώντας φτάνουμε στο συνοικιακό
Μετόχι , που αγναντεύει το άνοιγμα του
Νότιου Ευβοϊκού.
Μύλοι
Βόρεια
της Καρύστου, αποτελούσε μέχρι το 1848
την πρωτεύουσα της περιοχής, με
μισογκρεμισμένους νερόμυλους, τρεχούμενα
νερά και στο μέσο του χωριού το κεφαλόβρυσο
Αργασταράς, πηγή νερού και έμπνευσης
στίχων και τραγουδιών. Από εδώ ξεκινήστε
την περιήγηση στα εξωκκλήσια των γύρω
λόφων ή πάρτε το μονοπάτι, που ξεκινά
από τον Μάκρωνα και οδηγεί στο Τσουκάλι,
στις Κολόνες και στο Καταφύγιο της Όχης.
Μπορείτε επίσης, να επισκεφτείτε το
Castello Rosso,
το μονοπάτι Τιμοθέου & Μαύρας και το
κτήμα Μοντοφώλι, όπου σε έναν πρότυπο
αμπελώνα καλλιεργούνται ποικιλίες
αιγαιοπελαγίτικες και παράγεται το
βιολογικό λιαστό κρασί «Κτήμα
Μοντοφώλι».
(Ξεναγηθείτε
στον αμπελώνα και την κάβα τους
καλοκαιρινούς μήνες. Πληροφορίες στο
τηλ. 22240-25951).
i.Πεζοπορικές
διαδρομές
Με
αφετηρία του Μύλους
(Κολώνες-Σταυρός-Καταφύγιο-Κορυφή)
Από
τους Αγ.Θεοδώρους το μονοπάτι
(σηματοδοτημένο με κόκκινο
spray) ανεβαίνει στην
τοποθεσία Κύλινδροι, όπου 10 περίπου
ρωμαϊκές κολώνες, τέλεια επεξεργασμένες,
περιμένουν το ταξίδι τους στην Ρώμη.
Συνεχίζοντας μέσω της περίφημης Σκάλας,
ανεβαίνουμε στο Σταυρό, όπου διαφορετικά
μονοπάτια και χωματόδρομοι οδηγούν
προς τα χωριά του Καβοντόρου. Ο δρόμος
μας οδηγεί στον Καστανόλογγο και το
ορειβατικό καταφύγιο (περίπου 3 ώρες
πεζοπορίας μέχρι εδώ.) Ανάβαση μίας
επιπλέον ώρας θα σας φτάσει στην κορυφή
με το παμπάλαιο εκκλησάκι του Προφήτη
Ηλία και το περίφημο Δρακόσπιτο της
Όχης. ii. C
a s t e l l o R o s s o
Το
Castello Rosso
στεφανώνει την κορυφή του λόφου Monte
Folli. Χτίστηκε στη θέση της
αρχαίας ακρόπολης. Στην ίδια θέση υπήρχε
Βυζαντινό οχυρό χτισμένο το 1030. Μετά
την Τέταρτη Σταυροφορία (1204), την κυριαρχία
της Νότιας Εύβοιας ανέλαβε ο Λομβαρδός
Ραβανός dale Carceri
ο οποίος έκτισε το κάστρο σύμφωνα με
τους φραγκικούς κανόνες οχυρωματικής
αρχιτεκτονικής.
Το
όνομα του, Κοκκινόκαστρο, σχετίζεται
με την ερυθρή απόχρωση των λίθων της
αναδομής του.
Η
κατοίκηση στο κάστρο συνεχίστηκε ως το
1833. Σε όλο το διάστημα χρήσης του, οι
εκάστοτε κατακτητές (Βυζαντινοί,
Καταλανοί, Ενετοί, Τούρκοι) επενέβησαν
στα τείχη του για να το ενισχύσουν και
προσέθεσαν διάφορα κτίσματα στο εσωτερικό
και το εξωτερικό.
Στο
εσωτερικό του διακρίνεται το κατώτερο
τμήμα διαφόρων κτιρίων. Εδώ βρίσκονταν
τα διοικητικά κτίρια, τα οικήματα των
ηγεμόνων και της φρουράς τους, εκκλησίες,
δεξαμενές νερού, πυριτιδαποθήκη.
Γύρω
από το Castello Rosso
αναπτύχθηκε οικισμός που στα χρόνια
της Τουρκοκρατίας περιβλήθηκε από δύο
περιβόλους. Στις μέρες μας διακρίνονται
οι κατόψεις των κτισμάτων του ενός
περιβόλου. Ξεχωρίζει το κτίριο της
δεξαμενής συλλογής νερού. Μεταξύ των
κτιρίων διέρχονται λιθόστρωτα καλντερίμια,
τμήματα των οποίων είναι ορατά σήμερα.
Η
πρόσβαση στο κάστρο γίνεται μέσω των
χωριών των Μύλων και της Γραμπιάς και
ο δημόσιος δρόμος φτάνει ως την είσοδο
του οικισμού.
Γραμπιά
Το
χωριό, δυτικά του Castello
Rosso, μαζί με τους συνοικισμούς
Μεκουνίδα και Ρούκλια αποτελούσαν την
πηγή ύδρευσης του κάστρου διαμέσου του
υδραγωγείου, το οποίο διασώζεται στη
βόρεια πλαγιά του οχυρού. Ο δρόμος θα
σας οδηγήσει στη Μεκουνίδα, χαρίζοντάς
σας τη μαγευτική θέα του κόλπου και στη
συνέχεια στα Ρούκλια, ψηλά στο όρος
Όχη. Τα Ρούκλια αποτελούν ορμητήριο για
το πέρασμα του φαραγγιού του Δημοσάσρη.
Επισκεφτείτε το υδραγωγείο και το ναό
της Αγίας Σοφίας με τις πηγές.
Καλύβια
Αποτελούνται
από τους συνοικισμούς Νικάσι και Λάλα.
Επισκεφτείτε
το βυζαντινό ναό των Παμεγίστων Ταξιαρχών
και την τοποθεσία Αγία Τριάδα κοντά στο
Νικάσι με το σπήλαιο και τις δισυπόστατες
εκκλησίες Αγ.Τριάδα και Αγ.Γεώργιος-Αγ.Μαύρα.
Περπατήστε στα καλντερίμια της Λάλας
κάτω από τα αιωνόβια πλατάνια, δίπλα σε
τρεχούμενα νερά και νερόμυλους.
i. Χώροι
ενημέρωσης
Μην
παραλείψετε να δείτε το Κέντρο
Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης στα Καλύβια,
για να ενημερωθείτε για την Όχη και το
Δημοσάρη.
Πλούσια
έκθεση, προβολές 3D video
και έντυπο υλικό.
τηλ.
22240-26200/22461
ii. Χοροί
& Τραγούδια
Από
τα χωριά της Καρύστου γεννήθηκαν
αυτοδίδακτοι οργανοπαίχτες που έπλασαν
τραγούδια του χορού. Η λύρα, η τσαμπούνα
και το νταούλι ήταν τα κύρια όργανα.
Αργότερα προστέθηκε το λαούτο και το
βιολί. Φωνή τσαμπούνας και κλαρίνου
βγάζουν και τα φύλλα του κισσού, της
κουμαριάς και της λεμονιάς όταν παίζονται
με μαεστρία από τους ντόπιους μουσικούς.
Ο πιο γνωστός χορός, μνημείο της νησιωτικής
μας παράδοσης, είναι ο καβοντορίτικος
ή σταυρωτός. Άλλοι χοροί είναι ο
μυλωνιάτικος και ο καρυστινός μπάλος.
Πλατανιστός
Το
πρώτο και μεγαλύτερο από τα χωριά του
Καβοντόρου που συναντάμε αφήνοντας την
Κάρυστο, με πολλούς συνοικισμούς. Αξίζει
να επισκεφτείτε το πέτρινο γεφύρι, τις
πηγές και τον παραδοσιακό νερόμυλο στο
Πανοχώρι καθώς και την πέτρινη γέφυρα
Αρτινής δόμησης και τεχνοτροπίας στην
περιοχή Μαστρογιαννέικα. Ανατολικά του
Πλατανιστού, στην τοποθεσία Ελληνικό,
σώζονται αρχαία αναλημματικά τείχη. Η
εκκλησία του Αγ.Κωνσταντίνου χτίστηκε
με υλικά των αρχαίων κτιρίων της περιοχής.
Διασχίστε την κοιλάδα του Πλατανιστού
από το Πανοχώρι έως την παραλία του
Πλατανιστού από το Πανοχώρι έως την
παραλία Ποτάμι. Το κολύμπι στην απέραντη
παραλία, προφέρει μία καταπληκτική
εμπειρία.
i. Πεζοπορικές
διαδρομές
Στην
κοιλάδα του Πλατανιστού
(Επανοχώρι-Πλατανιστός-Ποτάμι)
Οι
πηγές στη μαγευτική τοποθεσία του
Επανοχωρίου και τα θεόρατα πλατάνια,
μας προϊδεάζουν για το θεσπέσιο τοπίο
της κοιλάδας του Πλατανιστού. Ο
χωματόδρομος μας οδηγεί στους
Μαστρογιανναίους και μέσα από το παλιό
μονοπάτι του σχολείου κατεβαίνουμε στο
γεφύρι και προχωρούμε προς την τοποθεσία
Ελληνικό-Αγ.Κωνσταντίνος. Συνεχίζουμε
την παραποτάμια διαδρομή έως το Αιγαίο,
αγναντεύοντας τα νερά του στενού του
Καβοντόρου και το νησί της Άνδρου.
Φθάνουμε σε μία από τις ωραιότερες
παραλίες της έξω Εύβοιας και σίγουρα
όλου του Αιγαίου, το Ποτάμι (πεζοπορική
διαδρομή 4 ωρών περίπου).
Αρχαία Λατομεία Μαρμάρου
Τα
λατομεία του τοπικού πρασινόλευκου
μαρμάρου, της «Καρυστίας Λίθου»,
γνώρισαν μεγάλη ανάπτυξη κατά τους
Ρωμαϊκούς Αυτοκρατορικούς χρόνους (
1ος αιώνας π.Χ.-2ος αιώνας
μ.Χ.) κι έκαναν την περιοχή της Καρυστίας
γνωστή στο ρωμαϊκό κόσμο. Το Καρυστινό
μάρμαρο εξαγόταν σε όλα τα σημεία της
ισχυρής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και
χρησιμοποιείτο κυρίως ως οικοδομικό
υλικό. Ονομάστηκε,
από τους Ρωμαίους, cipollino
(κρεμμυδάκι) εξαιτίας της φλεβωτής υφής
του που θυμίζει κομμένο κρεμμύδι. Κτηριακές
εγκαταστάσεις στις οποίες είχε
χρησιμοποιηθεί η «Καρύστια Λίθος»
είναι : η βιβλιοθήκη του Ανδριανού στην
Αθήνα, οι αυτοκρατορικές αγορές του
Αυγούστου και του Τραϊανού στη Ρώμη.
Επίσης, στην Ρώμη η Αιμιλία Βασιλική,
το Ωδείο του Δομιτιανού, το Αμφιθέατρο
των Φλαβιών, ο ναός της Ομονοίας καθώς
και της Φαουστίνας και του Αντωνίνου,
η έπαυλης του Μαμουρά κ.α. Η χρήση του
συνεχίστηκε και στα Βυζαντινά χρόνια
σε σημαντικά μνημεία όπως η Αγία Σοφία
στην Κωνσταντινούπολη, η βασιλική του
Αγίου Δημητρίου στην Θεσσαλονίκη, η
Μονή του Οσίου Λουκά στη Φωκίδα κ.α.
Δρακόσπιτα
Βρίσκεται κρυμμένο μόλις κάτω από την κορυφή του όρους «Όχη» σε υψόμετρο 1398 μ. Το «Δρακόσπιτο» της Όχης, είναι ένα από τα είκοσι τρία «Δρασκόσπιτα» της νότιας Εύβοιας. Πρόκειται για κτίσματα με συγγενή οικοδομικά στοιχεία (τετράγωνη ή ορθογώνια κάτοψη, μεγαλιθική τοιχοποιΐα η οποία ακολουθεί το ψευδοϊσόδομο σύστημα, εκφορική στέγαση, μονολιθικές παραστάδες, μονολιθικό ανώφλι εισόδου), τα οποία εντοπίζονται σε εποπτικές θέσεις με μεγάλο υψόμετρο. Η μέχρι τώρα έρευνα δεν έχει καταλήξει σε μία πειστική ερμηνεία του είδους αυτού, των κτιρίων. Συγκεκριμένα το «Δρακόσπιτο» της Όχης έχει θεωρηθεί ιερό αφιερωμένο στο Δία και την Ήρα, καταφύγιο, φρυκτωρία, κατοικία ρωμαϊκού αποσπάσματος που φρουρούσε τα λατομεία. Ως προς τη χρονολόγηση δε αυτών των κτισμάτων, οι απόψεις ποικίλλουν, με επικρατέστερη αυτή της χρονικής αναγωγής τους στα ελληνιστικά χρόνια. Πλούσιο λαογραφικό υλικό, αποτελούν οι τοπικοί θρύλοι για το Δράκο που κατοικούσε στο Δρακόσπιτο της Όχης και αποτελούσε φόβητρο για την περιοχή.
Μουσεία και χώροι ενημέρωσης
Αρχαιολογικό
Μουσείο Καρύστου,με εκθέματα από
τα προϊστορικά χρόνια έως τη ρωμαϊκή
περίοδο. Εκτίθενται ευρήματα από τα
Δρακόσπιτα Καρύστου και Στύρων, την
αρχαία Γεραιστό (ασημένιο Καστρί) και
κυρίως από την Παλαιοχώρα.
τηλ.
22240-25661/29218
Λαογραφική
Συλλογή Χ. Β. Δεληγιώργη,«Το
Καρυστινό Σπίτι», το παλιό αρχοντικό
της οικογένειας Μοσχονά, στο κέντρο
της πόλης, φιλοξενεί τοπικές ενδυμασίες,
υφαντά έπιπλα, κεντήματα, φωτογραφίες
και γεωργικά εργαλεία.
τηλ.
22240-22240
Βιβλιοθήκη
Γιοκαλείου Ιδρύματος & αίθουσα
πολλαπλών εκδηλώσεων. Η βιβλιοθήκη
διαθέτει 11.000 τόμους και είναι συγκροτημένη
σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα επιστημονικής
οργάνωσης.
τηλ.
22240-22472
Μπούρτζι
Το
Μπούρτζι (burg-βούργος)
είναι ο πύργος που στολίζει την ανατολική
πλευρά του λιμανιού της Καρύστου.
Κτίστηκε την εποχή της βενετικής
κυριαρχίας (1366-1470) για τη φύλαξη του
λιμανιού. Στο
κάτω τμήμα του παρατηρούνται τετράγωνοι
δόμοι από αρχαιότερα κτίρια και στη
βόρεια πρόσοψή του, δεξιά από το τοξωτό
θύρωμα, είναι εντοιχισμένη ανάγλυφη
πλάκα των ρωμαϊκών χρόνων που παριστάνει
ανδρική μορφή. Τα
τείχη φέρουν πολεμίστρες και στέφονται
με επάλξεις. Ανατολικά και βόρεια
υπάρχουν καταχύστρες απ' όπου οι
αμυνόμενοι έριχναν ζεματιστό λάδι ή
πίσσα. Στο εσωτερικό, κατά μήκος των
τειχών σχηματίζεται δεύτερος όροφος. Η
συνεχής χρήση του οχυρού επέτρεψε την
καλή διατήρησή του και στις μέρες μας
χρησιμοποιείται ως θερινός χώρος
εκθέσεων και εκδηλώσεων.
Ταξίδεψε στην Νότια Εύβοια για να βρεις
Μια
καλοφτιαγμένη πόλη, με θαυμάσια
ρυμοτομία, δημόσια νεοκλασικά κτίρια,
αρχοντικά, παραδοσιακά οικήματα και
κοσμοπολίτικη ζωή.
Ένα
γραφικό λιμάνι, με το λιμενοβραχίονα
και τις μουριές που αιχμαλωτίζουν τον
επισκέπτη στη σκιά τους και τον
«καλομαθαίνουν» στους πεντανόστιμους
μεζέδες των παραδοσιακών καφενείων
και ουζερί.
Πεντακάθαρες
παραλίες με ατελείωτες αμμουδιές,
πολυσύχναστες πλαζ και ερημικούς
κολπίσκους που καλύπτουν κάθε επιθυμία
για κολύμπι, διασκέδαση, ψάρεμα,
καταδύσεις, ιστιοπλοΐα, θαλάσσια σπορ
και ρομαντικές στιγμές.
Το
επιβλητικό όρος «Όχη» , με τις
δασωμένες πλαγιές στα βορειοανατολικά
και το αιγαιοπελαγίτικο τοπίο στα
νοτιοδυτικά που διασχίζεται από φαράγγια
όπως του Δημοσάρη και κοιλάδες όπως
του Πλατανιστού και είναι μοναδικό για
εξορμήσεις στη φύση.
Το
ευρύτερα γνωστό αρχαίο μνημείο «Δρακόσπιτο» στην κορυφή του όρους
«Όχη» , που πλανιούνται οι έρωτες
του Δία και της Ήρας.
Τα
αρχαία λατομεία του καρυστινού μαρμάρου.
Τα
κάστρα Castello Rosso
και Μπούρτζι, ανάμνηση των αιματηρών
κατακτήσεων της πόλης στο πέρασμα των
αιώνων.
Τα
όμορφα χωριά της Γούρνας. Πάνω από τον
κάμπο της Καρύστου, με τα νερά και τις
πηγές τους, τα έθιμα και τις παραδόσεις.
Ανθρώπους,
ψαράδες και κτηνοτρόφους, λατόμους κι
εμπόρους, αμπελουργούς, ελαιοπαραγωγούς
και μελισσοκόμους, που κρατούν ανοιχτή
την καρδιά και την πόρτα τους στους
ξένους.
Ένας
ικανοποιητικός αριθμός ξενοδοχειακών
μονάδων όλων των κατηγοριών στο κέντρο
και πολλά αγροτουριστικά καταλύματα
στην ευρύτερη περιφέρεια μπορούν να
ικανοποιήσουν κάθε ανάγκη.
Ένα
πλούσιο πολιτιστικό καλοκαίρι με
θεατρικές και χορευτικές εκδηλώσεις,
συναυλίες, beach party,
εικαστικές εκθέσεις και φεστιβάλ.
